Luizen: ze kunnen je ergste vijand zijn. Gevaarlijk zijn ze gelukkig niet, maar wel heel vervelend. De ouders van klasgenootjes staan vast voor je klaar met goedbedoelde tips om luizen te behandelen. Toch is er nog veel onduidelijk over de hoofdluis. Daarom zetten we alle feiten en fabels op een rij.
1. Luizen houden van schoon haar
Fabel. Het maakt een luis niet uit of jij net je haar heb gewassen of niet. Zolang je maar haar op je hoofd hebt en ze warmte kan bieden, voelen de beestjes zich al snel thuis.
2. Luizen kunnen zwemmen
Fabel. Je kind kan gewoon naar zwemles als het luizen heeft. De parasieten kunnen helemaal niet zwemmen. Sterker nog, de beestjes klampen zich nog steviger vast aan de hoofdhuid waar ze zich al bevinden.
3. Meisjes hebben vaker luizen dan jongens
Feit. Meisjes hebben vaak langer haar dan jongens en daar nestelen de haarluis zich graag in. Iemand met lang haar komt sneller in contact met het haar van anderen. De luizen kunnen dan makkelijker de overstap maken.
Het is bij lang haar bovendien lastiger om de beestjes goed te verwijderen. De hoofdhuid is moeilijk te bereiken, waardoor er onbewust nog wat eitjes kunnen achterblijven in het haar. Jongens met lang haar hebben natuurlijk wel evenveel kans op luizen als meisjes met lang haar.
4. Je kunt luizen krijgen van een huisdier
Fabel. Je kat of hond kan ook last van luizen krijgen, maar dat is een andere soort. Deze ‘dierlijke’ variant vindt mensen niet interessant, dus daar hoef je niet bang voor te zijn.
5. Luizen kunnen in kleding, knuffels en beddengoed zitten
Fabel. Er werd altijd geadviseerd om textiel op 60 graden te wassen als je kind luizen had. Dat advies heeft het RIVM een paar jaar geleden verworpen. Haarluizen kunnen namelijk niet zonder de hoofdhuid van een mens. Zodra de beestjes de hoofdhuid verlaten, raken ze verzwakt en sterven ze snel.
De diertjes kunnen niet voortbestaan in kleren, knuffels en beddengoed. Heet wassen, maar ook invriezen, hoeft dus niet meer. Een zogenaamde luizencape zal je kind ook niet beschermen tegen het krijgen van luizen.
6. Iedereen kan hoofdluis krijgen
Feit. Iedereen met haar, ook volwassenen, kan hoofdluis krijgen. De beestjes lopen over bij haarcontact. Dit kan al gebeuren bij een simpele kus aan je kleine. Doordat kinderen op school en tijdens het spelen vaak dicht bij elkaar zitten, is de kans op besmetting groot.
Er wordt vaak gedacht dat luizen op middelbare scholen en bij volwassenen niet meer voorkomen. Het klopt dat je minder risico loopt dan je kids, maar dat betekent niet dat je op latere leeftijd veilig bent. Ook haarstructuur of haarkleur heeft geen enkele invloed op het krijgen van de kriebelige diertjes.
7. Luizen komen vooral voor in de zomer
Fabel. Na de zomervakantie wordt er een piek gezien op basisscholen. Er wordt dan na een aantal weken weer gecontroleerd op luizen, waardoor het lijkt alsof iedereen ineens luizen heeft. Dit betekent dus niet dat er meer luizen voorkomen in de zomer. Het beestje komt af op een lichaamstemperatuur van rond de 37 graden. Gedurende een jaargetijde verandert dit niet. Een luis kan zich daarom in ieder seizoen op je hoofd nestelen.
8. Van luizen krijg je altijd jeuk
Fabel. Alleen bij het woord luizen krijg je misschien al de kriebels. Maar slechts 15% van de mensen met luizen krijgt daadwerkelijk jeuk. Eigenlijk krijg je dat ook niet van de luis zelf, maar komt het door de beten die ze geven. Daarbij spuiten de hoofdluizen speeksel om je bloed te stollen. Hierop kan je een allergische reactie krijgen, wat jeuk veroorzaakt. Als je niet allergisch ben voor het speeksel, krijg je ook geen jeuk.
9. Hoofdluis is besmettelijk
Feit. Het diertje is niet gevaarlijk, maar wel heel besmettelijk. Ze kunnen erg snel lopen en leggen wel tot 30 centimeter in een minuut af. De hoofdluis verspreidt zich door van haar naar haar te lopen en met deze snelheid is dat zo gebeurd.
Maandelijks legt één luis tot wel 250 eitjes. Doordat ze zich zo snel vermenigvuldigen, is er geen ontkomen aan als er eenmaal eentje is overgelopen.
10. Het maken van selfies geeft meer kans op luizen
Feit. Na de komst van de selfie-trend is hoofdluis bij middelbare scholieren aanzienlijk gestegen. Een selfie met vriendinnen is de droom van elke luis. De beestjes kunnen tijdens een selfie heel gemakkelijk van haar naar haar lopen.
11. Van luizen kun je ziektes krijgen
Fabel. De beestjes zelf brengen geen ziektes over bij het overlopen van haar naar haar. Wel kan je door de jeuk flink gaan krabben. Dit kan ertoe leiden dat er wondjes en ontstekingen ontstaan.
12. Luizen kunnen springen
Fabel. Hoofdluizen kunnen niet springen en ook niet vliegen. Het enige wat de hoofdluis kan, is lopen en klimmen. Je hoeft niet bang te zijn dat je luizen krijgt van iemand die naast je zit. Van een knuffel of kus kan het dan weer wel, maar alleen wanneer jullie haren elkaar raken.
13. Na één behandeling ben je van je luizen af
Fabel. Helaas is dit niet waar. Of je alleen de luizenkam gebruikt of dit in combinatie doet met de shampoo, je moet het haar twee weken lang kammen. Als je dit alle dagen consequent doet, heb je de grootste kans om de luizen te bestrijden. De neten klemmen zich vast aan het haar en zijn erg lastig te verwijderen. Het duurt twee weken totdat de eitjes zijn uitgekomen. Tot die tijd moet je het iedere dag kammen.