Menu
Menu
Menu
Voor veel ouders is het een lastige vraag: waar komen de kindjes eigenlijk vandaan? Natuurlijk weet je het antwoord wel, je bent immers moeder, maar seks is nog altijd best een taboeonderwerp in onze samenleving. Om daar met je kind over te praten kan best ongemakkelijk voelen. Toch is een goede seksuele voorlichting vanaf jonge leeftijd belangrijk. Met deze tips ga jij zonder problemen ‘het gesprek’ aan.
Je wil er nu misschien nog niet te veel over nadenken, maar uiteindelijk hoop je waarschijnlijk toch dat je kind later een gezond en veilig liefdesleven heeft. Bovendien onderschatten ouders vaak hoeveel hun kind al weet over seks. Door als ouder open te zijn over seksualiteit kan je deze kennis context geven en zorgen dat je kind geen verkeerde of halve informatie leert.
Op school krijgen veel kinderen ook les over seksualiteit, maar dit gaat meestal vooral over de biologische aspecten ervan. Als ouder kan je je kind normen en waarden bijbrengen over seksualiteit en helpen om hun zelfbeeld te ontwikkelen. Dit doe je door positief en open over seksuele onderwerpen te praten. Laat je kind merken dat je hem of haar niet veroordeelt.
Onderzoek van de Rutgers Stichting wijst uit dat de kans op soa’s en ongewenste zwangerschappen afneemt als kinderen vanaf een jaar of 12 – 14 leren hoe ze veilig kunnen vrijen. Bovendien kan je een hoop schaamte en onzekerheid voorkomen door van seks geen al te zwaar onderwerp te maken. Goede voorlichting verbetert het leven van je kind dus op verschillende gebieden.
Laten we eens beginnen met het idee dat seksuele voorlichting bestaat uit één gesprek. Vroeger werkte het vaak zo: tegen de tijd dat je ging puberen zetten je ouders je op een stoel en vertelden snel en ongemakkelijk waar de kindjes vandaan kwamen. Dit was voor iedereen een vervelend moment, want het was gênant en kwam bovendien eigenlijk al te laat.
Tegenwoordig zijn de meeste experts het erover eens dat het veel beter is om casual met je kind over seks te praten. Misschien krijg je wel een nieuwsgierige vraag over de nieuwe baby in mama’s buik, of over iets dat op tv was. Geef dan gewoon eerlijk antwoord en probeer daarmee aan te sluiten bij de beleving van je kindje. Zo is seksuele voorlichting veel meer een proces dat gelijkloopt met de ontwikkeling van je kind, en is ‘het gesprek’ veel minder een noodzakelijk kwaad.
Als je kijkt naar je onschuldige peuter komt het waarschijnlijk niet in je op om over seks te beginnen. Toch begint de seksuele ontwikkeling al rond de 2 jaar. Kinderen ontdekken dan hun geslachtsdelen, vaak door eraan te voelen. Dit is volkomen normaal en hoort bij een gezonde ontwikkeling.
Natuurlijk hoef je aan een kind van twee nog niet uit te leggen hoe seks precies werkt, maar je kan hem al wel iets leren over seksueel gedrag. Zie je bijvoorbeeld dat je kindje vaak aan zijn of haar geslachtsdeel zit? Leer ze dan dat het normaal is en erken dat het fijn kan voelen. Vertel vervolgens wel dat dit niet in het openbaar mag, net als neuspeuteren of scheetjes laten. Daarmee wijs je het gedrag niet af, maar leer je je kind wel normale omgangsnormen aan.
Wanneer je af en toe met je kindje over seks praat, zorg je dus voor een gezonde ontwikkeling. Het is dan handig om te weten hoe de seksuele ontwikkeling van je kind verloopt. Je ziet dat een heleboel gedrag hartstikke normaal is, ook al kijk je er als ouder misschien even gek van op.
Door luchtig met seksueel ontdekkingsgedrag om te gaan leert je kind dat het normaal is wat hij doet. Dit zorgt later weer voor een gezondere verhouding tot seks en intimiteit. Wel kan je grenzen aangeven, zodat je kleine ontdekker zichzelf of anderen geen pijn doet en zich houdt aan jouw seksuele normen en waarden. Een overzicht:
Baby’s tot 2 jaar zijn vooral bezig uit te vinden hoe hun lichaam in elkaar zit. Ze leren dat knuffelen en aanraking een fijn, geborgen gevoel geeft. Bovendien raken baby’s zichzelf al vanaf heel jonge leeftijd aan, ook bij hun geslachtsdelen. Onbewust doen baby’s dit zelfs al in de buik. Op deze manier ontdekken jonge kindjes hun lichaam.
Vanaf ongeveer 2 jaar krijgen kinderen interesse in geslachtsdelen, zowel bij zichzelf als bij anderen. Op deze leeftijd gaan je kids waarschijnlijk ‘doktertje spelen’ en je zal ze misschien vaker betrappen terwijl ze aan hun geslachtsdeel friemelen. Daarnaast vinden veel kids het leuk om vieze woorden te zeggen, om zo een reactie uit te lokken bij hun omgeving.
In de kleutertijd worden kinderen zich ervan bewust dat andere mensen ook gevoelens hebben. Ze leren zich inleven en worden dus ook nieuwsgieriger naar andere mensen. Hun beeld van gender wordt hierdoor erg zwart-wit: jongens zijn stoer en dragen blauw, meisjes zijn lief en dragen roze. Veel kinderen willen ook alleen nog spelen met kindjes van hetzelfde geslacht. Hierdoor leren ze zichzelf te verhouden tot de andere mensen in hun omgeving.
Daarnaast zal je merken dat de nieuwsgierigheid van je kleuter steeds groter wordt. Je kan vaker vragen over het menselijk lichaam en over seks verwachten. Op deze leeftijd is de schaamte nog niet ontwikkeld. Dit is dus een goede leeftijd om langzaam met seksuele voorlichting te beginnen, want je kleine snapt nog niet wat een taboe is. Je kan er dus open over praten.
Natuurlijk betekent dit niet dat je gelijk met condooms en bananen aan de slag moet. Sluit aan bij het niveau van jouw kindje. Praat bijvoorbeeld over het gevoel van verliefheid, of dat papa en mama het fijn vinden om met elkaar te knuffelen. Seksuele voorlichting gaat over veel meer dan alleen seks, het gaat er vooral om dat je kindje op een veilige, liefdevolle manier leert hoe zijn lichaam werkt en wat de sociale normen en waarden daarover zijn.
Vanaf een jaar of zes ontwikkelt de schaamte zich. Kinderen begrijpen dat seks een taboeonderwerp is en stellen minder snel vragen. Juist in deze fase is het dus belangrijk dat je als ouder open over seks en gerelateerde onderwerpen blijft. Gebruik bijvoorbeeld dingen die jullie op tv zien als aanleiding om er kort over te praten. Na deze fase komt je kindje in de puberteit, dus dit is het moment om hem daarop voor te bereiden.
Praat dus luchtig over de veranderingen die eraan komen, zoals de eerste menstruatie of de eerste verliefdheid. Laat zien dat je je pre-puber niet veroordeelt en dat je begrijpt dat hij sommige dingen voor zichzelf wil houden. Er zijn voor deze leeftijd veel leuke boekjes die op een begrijpelijke manier ondersteuning bieden bij de seksuele voorlichting.
Tussen de 10 en 12 jaar zet voor veel kids de puberteit in. Hun lichaam verandert, wat de nodige onzekerheden met zich mee kan brengen. Bovendien ontstaan in deze fase de eerste verliefdheden. Meestal zijn die nog niet echt lichamelijk van aard, maar de gevoelens zijn daarom niet minder sterk. Blijf duidelijk maken dat je kind overal met je over kan praten en dat het normaal is waar hij doorheen gaat.
Oké, openheid is dus de beste aanpak om je kind veilig en blij door de seksuele ontwikkeling heen te loodsen. Maareh… hoe benoem je de intieme lichaamsdelen naar je kind toe? Veel ouders worstelen met de benaming van het geslachtsdeel. Een goede manier om hiermee om te gaan is om je kind zelf iets te laten bedenken. Dat kan hilarische resultaten opleveren maar ook goede namen die jullie thuis kunnen gebruiken. Een paar andere oplossingen van ouders:
Een laagdrempelige manier om kinderen vanaf een jaar of 10 seksuele voorlichting te geven is om samen met je kind naar filmpjes over dit onderwerp te kijken. De dokter Corrie show is daarvoor heel geschikt. Martine Sandifoort legt op humoristische en open wijze allerlei onderwerpen uit voor kinderen. Eventueel kan je hier later zelf nog met je kind over napraten en vragen beantwoorden.
Neem nu een abonnement op fabulous mama en krijg een mooie mama- en kind sweaterset cadeau!
Ontvang 6x Fabulous Mama op de deurmat én een persoonlijk cadeau naar keuze.
