Zoeken

Kies nu voor een abonnement met korting

Fabulous Mama - oudste kind

De bijzondere positie van het oudste kind – en hoe je daar als ouder goed mee omgaat

Gepubliceerd op: 25 juli 2025

Je eerstgeborene markeert het begin van jouw avontuur als ouder. Die bijzondere positie als oudste brengt unieke ervaringen met zich mee. Soms worden ze de kleine helper in huis, soms de leider onder broers en zussen. Maar wat betekent het nu écht om het oudste kind te zijn? En hoe kun je als ouder hiermee omgaan?

Een natuurlijke leider in de dop

Oudste kinderen groeien vaak op als natuurlijke leiders. Ze krijgen van jongs af aan meer verantwoordelijkheden, zoals een oogje in het zeil houden bij jongere broertjes en zusjes of meehelpen met klusjes in huis. Deze rol helpt hen om zelfstandiger en zelfverzekerder op te groeien.

Toch is het belangrijk dat je je oudste niet overlaadt met te veel ‘grote-mensen-taken’. Een zevenjarige hoeft geen tweede ouder te worden. Geef verantwoordelijkheden die passen bij de leeftijd en zorg dat er genoeg ruimte blijft om gewoon kind te zijn.

De lat ligt hoger

“Jij bent de oudste, jij moet het goede voorbeeld geven!” Herken je deze uitspraak? Oudste kinderen krijgen vaak te maken met hogere verwachtingen. Ouders zijn bij hun eerste kind nog zoekende en leggen de lat soms onbewust hoog. Dit kan leiden tot perfectionisme en prestatiedrang bij je kind.

Wees je bewust van de druk die je op je oudste kind legt. Benoem het expliciet als je merkt dat je onrealistische verwachtingen hebt. Een simpele “Sorry, ik verwacht soms te veel van je omdat je de oudste bent” kan al veel betekenen.

Het voorbeeld voor broers en zussen

Als oudste kind ben je automatisch het rolmodel voor jongere kinderen in het gezin. Zij kijken naar hun grote broer of zus, kopiëren gedrag en leren ervan. Deze voorbeeldfunctie stimuleert vaak positief gedrag en verantwoordelijkheidsgevoel.

Vertel je oudste kind gerust dat het oké is om fouten te maken. Ze hoeven niet perfect te zijn als rolmodel. Sterker nog: als ze laten zien hoe ze met fouten omgaan, leren jongere kinderen daar ook van.

Een bijzondere band

De band tussen ouders en hun eerstgeborene is vaak extra sterk. Als ouder beleef je alles voor het eerst met dit kind: de eerste stapjes, het eerste woordje, de eerste schooldag. Deze gezamenlijke ‘primeurs’ smeden een bijzondere band.

Probeer deze connectie te behouden, ook als er meer kinderen komen. Plan regelmatig één-op-één-tijd in. Een wandeling, samen boodschappen doen of een spelletje spelen kan al genoeg zijn om jullie speciale band te onderhouden.

De komst van broertjes en zusjes

“Er komt een baby’tje bij!” Voor het oudste kind betekent dit grote veranderingen. Ineens is alle aandacht niet meer voor hen alleen. Sommige kinderen reageren enthousiast, anderen met jaloezie of onzekerheid.

Help je oudste door hen te betrekken bij de voorbereidingen. Laat ze meedenken over de inrichting van de babykamer of laat ze helpen met kleine taakjes na de geboorte. Plan ook regelmatig exclusieve tijd in zonder baby erbij, zodat ze weten dat ze nog steeds speciaal zijn.

Emotionele ontwikkeling

Oudste kinderen ontwikkelen vaak een sterk empathisch vermogen. Ze leren snel rekening houden met de gevoelens van anderen en kunnen goed bemiddelen bij conflicten. Deze emotionele intelligentie is een waardevol cadeau voor later.

Geef je oudste kind complimenten voor deze kwaliteiten. Benoem het als je ziet dat ze rekening houden met anderen of slim een ruzie oplossen. Zo versterk je hun zelfvertrouwen én deze waardevolle eigenschappen.

Balans vinden als ouder

Als ouder is het soms lastig om je aandacht eerlijk te verdelen. Het oudste kind kan zelfstandiger overkomen, waardoor de jongere kinderen meer aandacht krijgen. Tegelijkertijd krijgt het oudste kind soms ook meer verantwoordelijkheid en daarmee aandacht.

Praat open met je kinderen over hun gevoelens. Vraag regelmatig hoe het gaat en of ze vinden dat ze genoeg aandacht krijgen. Deze gesprekken helpen om de balans te bewaken en ervoor te zorgen dat ieder kind zich gezien voelt.

Je oudste kind heeft een unieke positie die zowel uitdagingen als voordelen met zich meebrengt. Met jouw steun, begrip en liefde help je hen om hun plek in het gezin met trots te vervullen. En vergeet niet: jullie leren samen. Jij als ouder maakt ook voor het eerst mee hoe het is om een oudste kind op te voeden. Geef jezelf en je kind de ruimte om hierin te groeien.

 

Beeld: Pexels

Fabulous Mama Cover Editie 4

Shop losse edities

Bestel Fabulous Mama en krijg hem gratis thuisbezorgd!

ALLEEN VOOR NIEUWE ABONNEES​

Ontvang 6x Fabulous Mama op de deurmat én een persoonlijk cadeau naar keuze.